Kiedy poziom testosteronu jest za niski?

Lekarze i inni specjaliści coraz bardziej interesują się tematem poziomu testosteronu zmieniającego
się wraz z wiekiem, bo w ostatnim czasie notujemy gwałtowny proces starzenia się populacji ludzi.
Deficyty hormonów płciowych, a głównie niski poziom testosteronu, to coraz poważniejszy
problem.
Niestety, nadal nie zawsze da się ustalić, kiedy mężczyznę dotyka Zespół Niedoboru Testosteronu
(Testosterone Deficiency Syndrome, TDS), więc to utrudnia właściwe postępowanie lekarskie, a
mężczyzna nie wie jak zwiększyć testosteron. TDS jest zaliczany przez lekarzy do formy
hipogonadyzmu męskiego – zmniejsza się produkcja androgenów gonadowych wraz z wiekiem
mężczyzny. Hipogonadyzm to brak lub ograniczenie czynności wydzielniczej jąder. Objawia się
spadkiem całkowitego stężenia testosteronu[1].
Testosteron pełni w męskim organizmie bardzo ważne funkcje. Zależą od niego prawidłowe funkcje
seksualne – uczucie podniecenia i pożądania, nocne i poranne erekcje spontaniczne, wzwody
psychogenne, orgazm i ejakulacja[2].

Dolna norma poziomu testosteronu w męskim organizmie została ustalona na <8 nmol/l (231 ng/dl)
w godzinach od 7 do 11. Należy jednak pamiętać, że poziom testosteronu jest również kwestią
indywidualną[2].
Aby mężczyzna mógł osiągnąć i utrzymać erekcję niezbędny jest testosteron. Zdarzenia inicjujące
erekcję przebiegają w tej kolejności:

  1. Uwalniany jest tlenek azotu.
  2. Następuje synteza GMP.
  3. Rozszerzają się tętniczki i następuje rozkurcz mięśni gładkich zatok jamistych.
  4. Następuje erekcja.
    Jeśli stężenie testosteronu w męskim organizmie spadnie poniżej normy, wszystkie powyższe
    reakcje nie nastąpią[2].

Najpopularniejszymi objawami niskiego poziomu testosteronu są zaburzenia erekcji oraz spadek
libido, ale towarzyszą im zwykle objawy metaboliczne – cukrzyca, osteoporoza oraz zespół
metaboliczny[1].
Charakterystyczne objawy dla TDS to:

  • spadek libido oraz jakości i częstości wzwodów, zwłaszcza wzwodów nocnych,
  • zmiany nastroju z towarzyszącym spadkiem aktywności intelektualnej,
  • zaburzenia snu,
  • spadek beztłuszczowej masy ciała z towarzyszącym spadkiem masy mięśni i ich siły,
  • wzrost objętości tłuszczu trzewnego,
  • ubytek owłosienia oraz zmiany skórne,
  • spadek gęstości mineralnej kości z następową osteopenią, osteoporozą i wzrostem ryzyka
    złamań kości[1].

Przy zaburzeniach erekcji i TDS monoterapia nie zawsze przynosi odpowiedni skutek. O wiele
lepiej jest skojarzyć inhibitory fosfodiesterazy-5 (PDE-5-i) z testosteronem. Problemy z potencją i
hipogonadyzm będą leczone skuteczniej, kiedy testosteron zostanie połączony z sildenafilem. Takie
działanie skutkuje rozszerzeniem tętnic prącia, co udokumentowano w badaniu dopplerowskim
przepływów naczyniowych. Testosteron i sildenafil aż u 70% badanych mężczyzn przyniósł powrót
erekcji[2].
Mężczyźni powinni co jakiś czas badać stężenie testosteronu w swoim organizmie. Takie badania
należy wykonywać po ukończeniu 50. roku życia. U mężczyzn ze stwierdzonymi chorobami:
cukrzycą typu 2, zespołem metabolicznym, chorobami układu sercowo-naczyniowego i
zaburzeniami wzwodu badanie poziomu testosteronu powinno być koniecznością.
Kontrola poziomu testosteronu oraz odpowiednie leczenie korzystnie wpływają na jakość życia, a
jednocześnie mogą poprawiać wyniki leczenia współistniejących schorzeń[1].

  1. Hanecki R. Hipogonadyzm u mężczyzn – zespół niedoboru testosteronu. https://www.esculap.com/publication/129131/Hipogonadyzm_u_mężczyzn_–_zespół_niedoboru_testosteronu Data dostępu: 11.12.2017
  2. Sikorski A. Testosteron a zaburzenia wzwodu prącia. Przegląd Urologiczny.
    2007;4(44) http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?1273 Data dostępu: 11.12.2017